Sabado, Agosto 3, 2013

Voluntary Counseling and Testing

What is VCT?
            Voluntary HIV counseling and testing (VCT). VCT is a confidential counseling and HIV Antibody testing offered by DOH accredited and licensed laboratories, clinics and hospitals.

What steps will the client undergo?
  • Pre-test counseling
  • HIV antibody testing
  • Post-test counseling

Who should undergo VCT?
            Anyone who thinks that he or she has any of the following risks of getting HIV should seek VCT.
  • Unprotected sex with multiple partners
  • Unprotected sex with person of unknown HIV status
  • Unprotected sex with sex workers
  • Unprotected anal sex between males
  • Injecting prohibited drugs

*The Philippine AIDS Prevention and Control Acts of 1998 (Republic Act 8504) mandates the voluntary nature of the HIV antibody test.

What are the benefits of VCT?
  • Protection of self and loved ones from HIV and AIDS 
  • Access and network with services


(Medical, Psychosocial, Emotional, Spiritual, Legal, Palliative etc.)

Biyernes, Agosto 2, 2013

HIV/AIDS: Mga karagdagang kaalaman (Frequently Asked Questions)

Ang HIV ay dinadala ng mga likido ng katawan gaya ng semilya, dugo, at gatas. May apat na pinakamahalagang paraan para mahawa ng HIV:
  • Pakikipagtalik sa tao na may HIV
  • Pagsasalin ng dugo o mga produktong hango sa dugo o iba pang likido ng katawan gaya ng semilya, o di kaya paglilipat ng parte ng katawan (organ transplantation) mula sa taong may HIV.
  • Mula sa ina papunta sa kanyang sanggol: maaaring sa pagbubuntis, panganganak, o pagpapasuso.
  • Paggamit ng karayom na naiturok sa ibang tao na may HIV
Batay sa mga kadahilanang ito, may mga taong maaaring sabihing high risk o delikadong mahawa ng HIV. Kabilang dito ang mga prostitute at mga gumagamit ng ipinagbabawal ng droga.

Anong uri ng pakikipagtalik ang maaaring magkalat o maghawa ng HIV/AIDS?
Ang pagpasok ng titi sa puke (vaginal intercourse) o ang pagpasok ng titi sa puwit (anal intercourse) ay mga uri ng pakikipagtalik na may pinakamataas na probababilidad na mahawa o makahawa. Mas mataas ang probabilidad na mahawa ang babae sa vaginal intercourse, at ang tumatanggap o nasa receiving end ng anal intercourse. Nakakahawa rin ang pagsupsop sa titi o puke. 

Ligtas o protektado ba ang mga gumagamit ng condom?
Oo, ang condom ay mabisang proteksyon laban sa HIV/AIDS, at may ebidensya na talagang nakakabawas ang paggamit ng condom sa paghawa ng HIV. Ngunit maaari paring mahawa, halimbawa kung masira ang condom habang nakikipagtalik. 


Totoo bang hindi ako mahahawa ng HIV kung hindi magpalabas ng semilya ang aking katalik?
Bago pa man labasan ang lalake ng semilya, may lumalabas na likido na tintatawag na precum at maaari rin itong magtaglay ng HIV kung ang lalake ay may HIV. Para sigurado, higit na mainam wang paggamit ng condom o ang pag-iwas sa pakikipagtalik sa sinumang tiyak na may HIV o kaya’y hindi sigurado kung ano ang HIV status. 

Ligtas ba ang oral sex?
Oral sex, o ang pagsupsop sa tite o puke, ay maaari paring maging tulay sa paghawa ng HIV, bagamat maliit lamang ang probabilidad nito. Maaaring mahawa na babae o lalake na sumusupsop sa tite ng lalakeng may HIV kung ang semilya ay makarating sa mga bahagi ng bibig na may sugat o singaw. Sapagkat hindi nakakahawa ang laway o saliva, ang probabilidad na mahawahan ng HIV sa oral sex ay limitado sa gumagawa nito (i.e. ang sumusupsop) at hindi sa sinusupsop. 

Maaari ba akong mahawa ng HIV sa pakikipaghalikan?
Sapagkat konti lamang ang HIV na nasa laway, hindi ito sapat para makahawa, at dahil dito, itinuturing ang pakikipaghalikan bilang low risk activity. Ngunit dapat parin maging maingat dahil ang pakikipaghalikan ay maaaring maghatid sa mga sitwasyon na high risk gaya ng pakikipagtalik. 

Ang mga lesbian o babaeng nakikipagtalik sa kapwa babae – sila ba ay ligtas sa HIV?
Bagamat may maliit na posibilidad, hindi itinuturing na high risk ang pakikipagtalik ng babae sa kapwa babae.

Mas delikado ba ang anal sex o seks sa puwit kaysa vaginal sex o seks sa puke?
Oo mas delikado ang anal sex sa kadahilanang mas manipis ang balat sa puwit o rectum. Dahil dito, mas medaling masugatan at magdugo habang nakikipagtalik. Ang mga nasugatang ugat ay maaaring magsilbing daan para marating ng HIV ang katawan. Higit na delikado ang anal sex sa receptive partner o ang pinapasok ng tite, kaysa sa insertive partner o siyang nagpapasok ng tite. 

Maaari bang mahawa ng HIV sa kagat ng lamok o ibang insekto o hayop? E kagat ng tao?
Hindi. Kapag ang lamok ay kumakagat, hindi ito nagtuturok ng nakain nitong dugo sa katawan. Hindi rin nakakahawa ng HIV ang kagat ng hayop gaya ng aso o pusa. Sa ibang bansa, may ilang kaso ng pagkahawa dahil sa matinding pagkakagat ng taong may HIV, ngunit ito’y bihirang bihira at hindi mahalagang dahilan ng paghawa ng HIV. 

Ang pagpapatuli o circumcision ba ay proteksyon laban sa HIV?
Ayon sa mga pagsusuri, ang mga lalakeng tuli o circumcised ay mas maliit ang probabilidad na magkaron ng HIV kung ikukumpara sa mga supot o uncircumcised. Ngunit hindi ito tiyak na proteksyon, mas binabawasan lang nito ang probabilidad ng 50%. Kailangan paring gawin ng mga tuli o circumcised na lalake ang mga proteksyon gaya ng paggamit ng condom. 

Maaari ko bang makuha ang HIV sa pagdonate ng dugo (blood donation), o sa pagsalin ng dugo sa akin (blood transfusion)?
Sa kasalukuyang panahon ay sterile o malinis na malinis na ang mga ginagamit ng karayom at iba pang gamit sa pagkuha ng dugo sa blood donation. Hindi ka maaaring magkaron gn HIV sa pagdonate ng dugo o blood donation. Sa blood transfusion naman, hindi rin dapat mag-alala dahil sinusuri ang dugo para sa HIV bago ito i-approve sa pagsalin. Sa kabuuan, ligtas ang pagdodonate at pagsasalin ng dugo at hindi maaring mahawa ng HIV dahil dito. 

Ako ay nagtratrabaho sa ospital bilang nurse, doktor, o technician. Maaari ba akong magkaron ng HIV sa ospital?
Huwag mag-alala dahil basta sinusunod mo ang mga patakarang pangkaligtasan (universal precaution), hindi ka mahahawa. May ilang kaso sa ibang bansa na nahawa dahil sa aksidenteng pagkatusok ng mga karayom na nagamit ng pasyenteng may HIV (needlestick injury) kaya dapat maging ma-ingat sa paghawak ng mga karayom. 

May HIV ako pero umiinom na ako ng antiretrovirals. Makakahawa parin ba ako?
Kahit na umiinom ka na ng gamot at kahit pa sa laboratory test ay makitang mababa na ang viral load o ang bilang ng HIV sa iyong katawan, may HIV ka parin at maaari ka paring makahawa ng HIV. Kaya dapat maging maingat ka parin, at dapat ring mag-ingat ay iyong partner.

Hindi ako sigurado sa HIV status ko at sa HIV status ng partner ko. Anong dapat kong gawin?
Huwag mahiya o mag-alinlangang talakayan ang isyu ng HIV. Magpasuri ng HIV status sa pamamagitan ng HIV Testing at anyayahan rin ang iyong partner na magpasuri. Ang pagiging HIV positive ay hindi katapusan ng mundo at may mga gamot dito. Ang kaalaman tungkol sa iyong HIV status at HIV status ng iyong partner ay isang mahalagang paraan para maiwasan natin ang HIV.

source: http://kalusugan.ph/sakit/?k=kaalaman&a=hiv

HIV/AIDS: Mga dapat tandaan

Ang kalusugan ay itinuturing na kayamanan hindi lang ng isang Pilipino kundi ng buong lipunan. Kung ang isang tao ay malusog, ang mga taong nakapaligid at may malapit na kaugnayan sa kaniya ay magkakaroon ng kompyansa na makipag-usap, makipag-ugnayan at magkaroon ng personal na relasyon sa kaniya at may sapat na kompyansa para mabuhay ng masaya, ng may dignidad at ng may pagtanggap sa lipunang kaniyang ginagalawan.
Kadalasan, ang ganitong senaryo ay hindi tinatamasa ng isang taong may malalang sakit, lalong-lalo na ang mga biktima ng AIDS na itinuturing na nakakahiyang sakit o stigmatized disease. Karamihan kasi ng mga nagkakaroon ng HIV/AIDS ay nakakaranas ng pagtanggi sa kanilang totoong kalagayan, pagkagalit sa sarili at sa mundo, at depresyon. Marahil ito ay dahil na rin sa ang HIV/AIDS ay hindi nagagamot at karamihan sa mga taong nagtataglay nito nakakaranas ng pagtanggi at pag-iwas ng mga dating kaibigan at ng ibang tao, diskriminasyon sa paaralan, trabaho at iba pang social contexts, at pagbabansag na sila ay mga bakla o kaya ay drug addict.
Ayon sa Center for Disease Control and Prevention, ang AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome) ay isang nakamamatay na sakit na bunga o dulot ng virus na tinatawag na HIV (Human Immunodeficiency Virus). Ang virus ay umaatake sa sistema ng panlaban sa sakit ng tao – ang lymphocytes oT-helper cells. Ito ay isang uri ng white blood cell (leukocytes) na siyang pangunahing depensa ng katawan laban sa mga sakit. Sinisira nito ang mga bacteria at virus at iba pang microorganisms na pumapasok sa katawan ng tao. Ang normal values ng T-helper cells ay nasa 1000 cubic millimeters (20% - 40% of total leukocyte count). Kapag mas mababa sa 200 ang bilang, ang depensa ng katawan ay humihina, madaling_kumapit ang iba’t ibang impeksiyon at kanser, at itinuturing nang indikasyon na ang biktima ay may AIDS.

Ilan sa mga katangian ng taong may sakit na AIDS maliban sa mababang bilang ng mga T-helper cells ay ang pagiging positibo sa pagsusuri hinggil sa HIV, ang pagkakaroon ng ilang natatanging karamdamang kagaya ng ‘Kaposi’s Sarcoma’ (isang agresibong kanser na tumutubo sa balat o sa bibig), Pneumocystis carinii pneumonia (PCP), Tuberculosis, at iba pang sakit na dulot ng mga fungi.

Maaaring magkaroon ng AIDS ang kahit sinumang tao. Noong taon 2010, tinatayang 34 milyon na tao sa buong mundo ang namumuhay na may HIV virus, 1.8 milyon ang namatay dahil sa AIDS, at 271 Filipino OFWs ang naitala na may HIV/AIDS. Naalarma ang UN upang gumawa ng mga hakbangin para mapigilan ang pagkalat ng HIV/AIDS at inilagay na layunin ng bawat kasaping bansa na masugpo ang AIDS hanggang taong 2015 at ang pagkatatag ng UNAIDS bilang pangunahing kamay ng UN sa pagpigil ng paglaganap at pagmomonitor ng mga kaso ng HIV/AIDS sa buong mundo

Palatandaan: Kabilang sa mga sintomas ng pagkakaroon ng HIV at AIDS: i) ang pamamaga ng mga kulani (lymph nodes) na tumatagal ng may mga tatlong buwan, ii) pag-ubo at pagkakaroon ng lagnat na tumatagal ng may higit sa isang buwan, iii) pagiging madaling mapagod kahit wala namang ginagawa, iv) ang pagbaba ng timbang, pangangayayat, v) mga sugat o sakit sa balat na hindi gumagaling, at vi) ang pagtatae. Maaaring tumagal ang impeksiyon simula 5-10 taon bago maging ganap na AIDS ang sakit. Sa kadalasan, walang nakikitang mga palatandaan ang isang taong may impeksiyon sa HIV.

Paghawa: Naisasalin ang HIV sa ibang tao sa pamamagitan ng: i) pakikipagtalik na walang proteksiyon sa isang taong may HIV o AIDS, ii) sa pagsasalin ng nakontaminahang dugo, iii) sa paghiram ng heringgilyang ginamit ng taong may HIV/AIDS, iv) paggamit ng mga hindi malinis na karayom ginamit sa pagpapatattoo o body piercing, at v) ng isang inang may HIV o AIDS sa isang sanggol sa kapanahunan ng pagdadalantao, panganganak at pagpapasuso.

Ang sinumang napatunayang positibo sa HIV ay maaaring maisalin o mahawaan ang iba kaya’t hindi siya maaaring magbigay ng kaniyang dugo, plasma, organ, at semilya. Ang isang taong may impeksiyon sa HIV ay nararapat lamang na balaan ang sinuman na kaniyang makakatalik tungkol sa kaniyang pagiging positibo sa HIV. Ipinapayo na gumamit ng proteksiyon gaya ng paggamit ng kondom. Gayunman, may panganib na mahawa sa impeksiyon kahit na gumamit ng kondom kapag nabutas iyon.

HINDI nakukuha ang HIV mula sa paghahalikan, laway, yakapan, pag-ubo, luha, pawis, pagbahing, pakikipagkamayan, paghihiraman ng damit, pakikisalo sa pagkain, paghiram ng kubyertos, kagat ng lamok o paggamit ng kubeta.
Pag-iwas at pag-iingat:
A – abstinensiya (pagpipigil at pagtanggi)
B – be faithful (isa lang ang katalik)
C – correct condom use
D – droga iwasan o “don’t take drugs”
E – early diagnosis and treatment (maagang pagpapatingin at pagpapagamot sa doktor o pagamutan)

Lunas at paggamot: Sa kasalukuyan, wala pang natutuklasang lunas para sa HIV, subalit maraming pag-aaral ang isinasagawa para sa mga gamot na magagamit laban sa HIV/AIDS, na maaari ring ganap na lunas o bakuna laban sa HIV.  Tanging sa pagsusuri ng dugo lamang malalaman kung may sakit na HIV ang isang tao at ito ay lihim o kumpedensyal na isinasagawa. Ang pagsubok ng HIV ay binubuo ng inisyal na screening sa isang ELISA (enzyme-linked immunosorbent assay) upang matukoy ang antibody sa HIV. Inuulit-ulit ito at sa final screening ay ginagamit ang Western blot para sa pagkompirma na positibo ang isang tao.  
Mahalaga ang regular na Vaginal PAP smear upang masubaybayan ang impeksiyon sa HIV dahil mataas ang panganib na magkakanser sa cervix ang may HIV. Ang Anal PAP smear ay kailangan din upang malaman kung may posibilidad ng kanser ang lalaki at babae nahawa sa HIV.

Ang Antiretroviral therapy (ARV), gaya ng mga Protease Inhibitors ay sumusugpo sa paglala ng HIV virus sa katawan. Ang kumbinasyon ng iba’t ibang antiretroviral agents na sinasabing may mataas at aktibong ARV (HAART) ay sinasabing epektibo sa pagpapababa ng bilang ng HIV particles sa pagdaloy ng dugo na sinusukat sa tinatawag na viral load. Maaari itong makatulong sa sistema ng panlaban sa sakit ng tao at mapataas ang bilang ng T-helper cells.
Ang HAART ay koleksiyon ng iba’t ibang uri ng gamot, na may di-inaasahang epekto  sa katawan. Ilan sa mga ito ang pagkahilo, sakit ng ulo, panlalambot, at pag-iimbak ng taba sa likod at sa tiyan. Kapag ginamit ng matagalan, ang gamot na ito ay nakapagpapataas ng panganib ng atake sa puso dahil pinalalaki nito ang antas ng lipids at glucose.  

Ang HIV ay may dalawang (2) strain o uri: ang HIV-2 ang siyang kadalasang natatagpuang strain sa mga biktima ng HIV sa Africa kung saan matatagpuan ang 70% ng mga taong may HIV/AIDS sa buong mundo. Samantalang HIV-1 strain naman ang kadalasang matatagpuan sa mga HIV/AIDS victim sa Amerika. Isa sa mga dahilan kung bakit hanggang ngayon ay wala pa ring gamot sa HIV/AIDS ay dahil sa ang mismong birus ay nagpapalit-palit ng anyo at kadalasang nagtatago sa mga parte ng katawan na hindi naaabot ng mga gamot na ARV gaya ng utak at spinal cord. Dahil dito, ang pinakamabisa pa rin na dapat gawin ng isang taong ayaw magkaroon ng HIV/AIDS ay iwasan ang mga gawaing may mataas ng pagsalin ng HIV sa kapwa tao. (FNA-Rome).

Ang aming inilalathala ay sadyang gabay lamang. Importante pa rin ang pagsadya sa doktor o espesyalista na maaari pang magbigay ng iba pang mga tagubilin ayon sa mga pangangailangan ng bawat pasyente. Sila rin ang makakapagbigay-linaw kung mayroon pa kayong mga katanungan o pag-aalala tungkol sa inyong kalusugan. 

source:http://www.akoaypilipino.eu/gabay/mga-dapat-malaman-tungkol-sa-hiv-infection-aids